fot. Phu Thinh Co |
Olej kokosowy
Kokos jest owocem palmy kokosowej - obecnie najpopularniejszego rodzaju palmy - rośnie wzdłuż wszystkich tropikalnych wybrzeży. Palma kokosowa rosnąca w tropikach może mieć nawet 30 m wysokości.
Olej kokosowy pozyskiwany jest z miąższu orzechów palmy kokosowej (tzw. kopry). W temperaturze do 25 C olej ten ma postać stałą, powyżej tej temperatury ma postać płynną. Stan skupienia oleju nie wpływa na jakość i smak produktu. Olej kokosowy nie musi być przechowywany w lodówce, ale należy trzymać go w miejscu chłodnym i zaciemnionym (nie wystawiać na działanie promieniowania słonecznego). Właściwe przechowywanie przedłuża żywotność i przydatność oleju (nawet do 2 lat).
Olej kokosowy należy do olei nieschnących i nie jest podatny na jełczenie (ze względu na stosunkowo niską zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli tych które łatwo się utleniają).
Olej kokosowy - nierafinowany i rafinowany. Który lepszy?
Jeśli zależy Wam na wysokiej jakości oleju to oczywiście wybierajcie ten nierafinowany. Jak odróżnić olej nierafinowany od rafinowanego? Olej rafinowany jest pozyskiwany w wysokich temperaturach lub przy użyciu chemicznych rozpuszczalników dlatego pozbawiony jest wielu cennych prozdrowotnych właściwości. Olej rafinowany często jest bezbarwny, no i przede wszystkim pozbawiony jest smaku i zapachu kokosa. Ma dłuższy termin przydatności i dwa razy niższą cenę.
Olej kokosowy jest stosowany od tysiącleci w Azji w medycynie tradycyjnej - palma kokosowa nazywana jest tam "drzewem życia". W tradycyjnej medycynie olej kokosowy stosowało się i nadal stosuje w leczeniu: wrzodów, astmy, oparzeń, łysienia, zapalenia oskrzeli czy zapobieganiu kaszlowi.
Olej kokosowy - co zawiera?
Olej kokosowy składa się głównie z nasyconych kwasów tłuszczowych, które stanowią ok 90% - 92% całej zawartości. Głównym kwasem jest kwas laurynowy, który stanowi około 44% - 51% wszystkich kwasów, kolejne to kwas mirystynowy (13% - 18%), kwas palmitynowy (8-12%), kwas kaprylowy, kwas kaprynowy i kwas stearynowy. Pozostałe 8% - 10% stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe, a w tym: jednonienasycone- kwas oleinowy (omega 9) ok 6%, wielonienasycone: kwas linolowy (omega 6 ) 2% i kwas linolenowy do 1%.
To nie wszystko, bo olej kokosowy zawiera także witaminy: B2, B6, E i C, kwas foliowy, minerały: wapń, magnez, potas, fosfor, żelazo, sód, cynk oraz błonnik.
Należy podkreślić, że kwasy nasycone w oleju kokosowym mają specyficzną budowę - są to trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT), które mają zupełnie inny metabolizm niż pozostałe tłuszcze (są w krótkim czasie przekształcane w energię, a nie odkładają się w tkance tłuszczowej).
Olej kokosowy właściwości
fot. Phu Thinh |
Pozostałe właściwości oleju kokosowego:
- olej kokosowy poprawia wchłanianie m.in. wapnia, magnezu i innych składników odżywczych.
- olej kokosowy może być spokojnie stosowany przez osoby ze skazą białkową, a także uczulone na gluten (z celiakią).
- olej kokosowy wpływa korzystnie na układ odpornościowy i układ nerwowy, a także na prace mięśni (w tym również mięśnia sercowego);
- olej kokosowy redukuje poziom złego cholesterolu (LDL), a tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy;
- olej kokosowy przyspiesza przemianę materii, reguluje wypróżnianie, a co jeszcze bardziej istotne nie odkłada się w organizmie w postaci zbędnej tkanki tłuszczowej, tylko wykorzystywany jest do produkcji energii i spalania kalorii. Dlatego też olej kokosowy jest środkiem pomagającym w odchudzaniu szczególnie tłuszczu zlokalizowanego w okolicy jamy brzusznej i brzucha (typu jabłko). MCT z przewodu pokarmowego szybko przedostają się do wątroby, gdzie są używane jako źródło energii lub też wytwarzane są z nich ciała ketonowe (pomocne w leczeniu chorób układu nerwowego i neurodegeneracyjnych np. padaczka, choroba Alzheimera). Redukcja nadmiernej tkanki tłuszczowej szczególnie tej zlokalizowanej w okolicy brzucha zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy i nadciśnienia, które tworzą wraz z otyłością zespól metaboliczny, a ten zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca czy udaru mózgu.
- olej kokosowy usprawnia też wydzielanie insuliny, reguluje poziom cukru we krwi, a także zapobiega insulinooporności oraz rozwojowi cukrzycy;
- olej kokosowy ma właściwości nawilżające, odżywcze, antyoksydacyjne, regenerujące i łagodzące dlatego znalazł liczne zastosowanie w pielęgnacji skóry, włosów, a także zębów;
Olej kokosowy zastosowanie
Ze względu na liczne właściwości zarówno te prozdrowotne jak i pielęgnacyjne olej kokosowy stosowany jest w kuchni, w kosmetyce, a także spożywany dla zdrowia. Oczywiście ma też inne zastosowania np. świetnie impregnuje drewniane przybory kuchenne, zastępuje WD 40 i wiele innych. Ze względu na mnogość zastosowań omówię osobno zastosowanie oleju kokosowego w kuchni, w kosmetyce oraz dla zdrowia. No i dla miłośników zwierząt też słów kilka o zastosowaniu oleju kokosowego dla naszych pupili.
Olej kokosowy zastosowanie w kuchni
fot. Meal Makeover Moms |
Olej kokosowy dla zdrowia
fot. John Revo Puno |
Kiedy sięgać po olej kokosowy dla zdrowia:
- w celu wzmocnienia organizmu (anemia, czy też okres zwiększonych zachorowań np. jesień, wiosna);
- w przypadku przeziębienia i zapalenia górnych dróg oddechowych;
- zapobieganie podwyższeniu cholesterolu oraz w celu obniżenia złego cholesterolu (dobry HDL podwyższa się);
- jeśli chcemy schudnąć - olej kokosowy poprawia przemianę materii i nie odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej;
- olej ten wskazany jest dla osób starszych oraz cierpiących na choroby układu nerwowego np. choroba Parkinsona, Alzheimera, czy stwardnienie rozsiane. Odnośnie pozytywnego wpływu oleju kokosowego na poprawę stanu osób z chorobą Alzheimera były prowadzone badania. W 2006 r. w Neurobiology of Aging opublikowano wyniki badań właśnie na ten temat (zaobserwowano poprawę funkcji poznawczych). W chorobie Alzheimera obserwuje się postępujące obniżanie zdolności mózgu (neuronów) do wykorzystywania glukozy (mózg odcina sobie niejako paliwo) - czyli upośledzenie metabolizmu glukozy w neuronach. Jedynym alternatywnym źródłem energii dla mózgu są ciała ketonowe, a właśnie spożywanie oleju kokosowego powoduje wzrost stężenia ciał ketonowych w mózgu (podobne badania są prowadzone odnośnie pozytywnego działania oleju kokosowego w przypadku padaczki lekoopornej u dzieci).
- wspomaga funkcjonowanie tarczycy;
- w celu poprawy odżywienia i wzmocnienia mięśni w tym mięśnia sercowego;
- pomocny w leczeniu wrzodów, infekcji dróg moczowych: kamieni nerkowych, nerek i pęcherza moczowego, łagodzi objawy związane z chorobami pęcherzyka żółciowego - niszczy bakterie wywołujące choroby. Olej kokosowy ponadto poprawia trawienie, reguluje wypróżnianie i zapobiega chorobom wątroby.
- wspomaga rozwój mocnych kości i zębów, hamuje rozwój bakterii wywołujących próchnicę (zapobiega próchnicy), zapobiega chorobom przyzębia, a także osteoporozie;
- stosowany zewnętrznie jest pomocny w leczeniu chorób skórnych tj. egzema, łupież, stany zapalne skóry, trądzik - więcej o działaniu na skórę i choroby skóry w akapicie: olej kokosowy zastosowanie w kosmetyce;
- zwalcza opryszczkę;
Olej kokosowy w kosmetyce
fot. Hafiz Issadeen |
- ze względu na właściwości nawilżające, odżywcze i obecność antyoksydantów olej kokosowy może być świetnym kremem na zmarszczki (wygładza i spowalnia starzenie się skóry);
- właściwości antybakteryjne, antyseptyczne i regenerujące powodują, że olej przyspiesza gojenie trudno gojących się ran - z powodzeniem można go stosować na oparzenia np. słoneczne (ale nie tylko) oraz otarcia skóry;
- ze względu na silne właściwości nawilżające i odżywcze (poprawia wilgotność skóry i wzmacnia barierę hydro-lipidową skóry) dobrze sprawdzi się jako krem lub balsam do skóry suchej i odwodnionej.
- pomocny jako balsam do ciała w przypadku cellulitu jak i rozstępów (szczególnie ich zapobiegania);
- olej kokosowy bardzo dobrze sprawdza się jako środek do demakijażu (twarzy i oczu);
- może stanowić bazę peelingu do ciała - wystarczy dodać cukier lub sól morską i gotowe;
- ze względu na pozytywny wpływ oleju na kondycję rzęs można go stosować jako odżywkę do rzęs;
- olej kokosowy ma właściwości łagodzące i kojące, dlatego świetnie sprawdzi się w przypadku ukąszeń owadów czy oparzeń słonecznych;
- ze względu na antybakteryjne działanie kwasu laurynowego masło kokosowe jest pomocne dla osób walczących z egzemą czy trądzikiem (na wypryski). W przypadku skóry bardzo tłustej i łojotokowej należy pamiętać iż olej ten może zatykać pory skóry (można go stosować do demakijażu jednak po nim należy przemyć skórę tonikiem lub użyć żelu do mycia twarzy);
- olej kokosowy można wykorzystać także jako olej do kąpieli (1/4 lub 1/2 szklanki płynnego oleju wlewamy do wanny wody - świetnie nawilża skórę no i pięknie pachnie - aromaterapia);
- olej kokosowy można także wykorzystać jako błyszczyk do ust;
- do smarowania szorstkiej i przesuszonej skóry np. pięty i łokcie (zmiękcza skórę i zapobiega jej łuszczeniu);
- olej kokosowy warto też wykorzystać do domywania resztek wosku po depilacji woskiem;
- można stosować olej kokosowy do pielęgnacji okolic intymnych (zamiast żelu - nie podrażnia) oraz jako naturalny lubrykant;
- olej kokosowy może być składnikiem domowego dezodorantu (wystarczy wymieszać go z sodą);
- nadaje się jako olej do opalania, ale ma dosyć niski faktor SPF (od 6 do 10);
- warto stosować olej kokosowy do masażu (zamiast innych środków poślizgowych). Olej ten nawilża, odżywia i pielęgnuje skórę, a ponadto wolno się wchłania i daje dobry stały poślizg, no i oczywiście pięknie pachnie.
- pielęgnacja paznokci - warto wcierać olej kokosowy w płytę paznokciową i otaczające ją skórki. Na skutek stosowania oleju obserwuje się wzmocnienie płytki paznokciowej oraz zmiękczenie skórek (co ułatwia ich usuwanie).
- pielęgnacja skóry niemowląt - olej kokosowy można stosować zamiast oliwki do pielęgnacji skóry niemowląt. Jest on także pomocny w przypadku odparzeń od pieluszki lub jako krem ochronno-nawilżający. Kobiety karmiące mogą stosować olej kokosowy do pielęgnacji piersi i sutków;
- pielęgnacja włosów - olejek kokosowy świetnie sprawdzi się jako maska nawilżająco odżywcza (ale ten rodzaj maski wykonujemy przed myciem włosów - olej nakładamy na całe włosy i skórę głowy i czekamy minimum godzinę, po czym normalnie myjemy włosy szamponem). Olej kokosowy wzmacnia strukturę włosa, nadaje im miękkość, przywraca połysk i blask, wpływa też pozytywnie na kondycję cebulek włosowych i końcówek włosów (zapobiega rozdwajaniu), a także pomaga w walce z łupieżem. W przypadku pielęgnacji końcówek włosów można niewielką ilość płynnego olejku nałożyć na końcówki mokrych włosów, a następnie zostawić do wyschnięcia lub wykonać stylizację.
- pielęgnacja zębów - można stosować olejek kokosowy zamiast pasty do zębów lub zrobić z niego płyn do płukania jamy ustnej. Olej kokosowy dba o dziąsła, zapobiega chorobom przyzębia, wybiela zęby, a także wzmacnia je i mineralizuje.
Olej kokosowy dla zwierząt
Olej kokosowy jest pomocny w pielęgnacji sierści (np. przy wyczesywaniu, czyszczeniu ubrudzonej zaschniętej sierści), a także chorobach skóry. Niektórzy polecają dodawanie niewielkiej ilości oleju kokosowego do pożywienia zwierząt - poprawia trawienie i wypróżnianie np. dla zwierząt z nadwagą w celu poprawy metabolizmu oraz ze względu na składniki odżywcze, zawartość antyoksydantów, a także działanie antybakteryjne (podobno pomaga w wydalaniu zjedzonej sierści - ja u naszego Pupila jeszcze tego nie próbowałam).
Inne zastosowania oleju kokosowego
Olej kokosowy można zastosować do zaimpregnowania drewna, nabłyszczenia skórzanych butów czy np. natłuszczenia zamka błyskawicznego. Podobno palma kokosowa jest drzewem 1000 zastosowań.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz