Małe piersi duży problem. Czy mały biust musi powodować kompleksy?

Piersi - mogą być opadające lub sterczące (jędrne), szeroko rozsunięte na boki lub położone blisko siebie, symetryczne lub asymetryczne, małe lub duże. Rozmiar piersi jest cechą indywidualną. Wpływ na wielkość piersi mają czynniki genetyczne, środowiskowe oraz osobnicze.

Kobiece piersi od początku dziejów ludzkości były, są i zapewne nadal będą obiektem pożądania. Były i są inspiracją twórczą (natchnieniem) dla poetów (pisano o nich wiersze, poematy), malarzy (akty, malarstwo Rubensa), rzeźbiarzy (rzeźbiono je w kamieniu, marmurze, drewnie), a także zdobiły ściany jaskiń.
Piersi są symbolem powabu, seksu, zmysłowości jak i macierzyństwa. Kobiecy biust jest też bardzo ważnym elementem urody.
Kobiety biusty odsłaniają lub zasłaniają, ubierają je w biustonosze lub gorsety, które nadają im odpowiedni kształt.
Główną rolą kobiecych piersi jest oczywiście wykarmienie potomstwa, a z medycznego punktu widzenia każda pierś, która wytwarza w okresie laktacji mleko jest prawidłowa i zdrowa (zaburzeniem ale nie chorobą może być np. politelia czyli posiadanie dodatkowej brodawki) . Jednak zarówno zbyt mały i zbyt duży biust, a także nieodpowiedni kształt piersi często są przyczyną zmartwień, a nawet kompleksów i niskiej samooceny.

Zalety i wady posiadania biustu

Główne zalety posiadania biustu to oczywiście możliwość wykarmienia piersią potomstwa - duma matek które karmiły piersią swoje pociechy (powoduje to powstanie silnej więzi między matką, a dzieckiem), ale ma to istotne znaczenie tylko w pewnym okresie życia. Ogólnie zaletą posiadania biustu (także małego) jest fakt, iż jest on atrybutem kobiecości i potrafi być skutecznym wabikiem na mężczyzn i jedną z podstawowych stref erogennych. Ale niestety ma on też swoje wady: nie zawsze jest on w takim kształcie jakim byśmy chciały, czasami jest za mały, a czasem za duży, zdarza się że boli przed miesiączką, mogą się w nim rozwijać nowotwory, no i niestety podlega prawom grawitacji (wraz z wiekiem opada).

Idealne piersi - czyli jak wygląda biust idealny?

Idealny rozmiar biustu zmieniał się na przestrzeni wieków. Kobiety z małym biustem były uważane za najbardziej atrakcyjne w Średniowieczu i w latach 70-tych XX wieku. Natomiast biusty bardzo obfite były uznawane za symbol piękna w XVI i XVII wieku (potwierdzenie w malarstwie Rubensa).
W naszym kręgu kulturowym za idealne uznaje się piersi o kształcie jabłka, przylegające między 3 a 5 (niektóre źródła mówią też że 7) żebrem do klatki piersiowej o średnicy 9 -12 cm i wadze ok 150-250 g każda. Średnica otoczki brodawki nie powinna przekraczać 2 - 3 cm, a brodawka powinna znajdować się dokładnie w miejscu przecięcia dwóch linii (pierwsza biegnie przez środek obojczyka pionowo w dół, druga zaś od stawu ramiennego do dolnej krawędzi mostka). Ale żyjemy w czasach kiedy jesteśmy otwarci na świat i obecnie znów obserwuje się modę na pełne piersi i odkryte dekolty.
Ale piękny biust to nie zawsze duży biust. Piersi powinny być zdrowe, wypielęgnowane, a ich wielkość powinna pasować do całej sylwetki. Na ich atrakcyjność ogromny wpływ ma też jędrność biustu (czyli budujących go tkanek i skóry).

Małe piersi wielki problem

Każda z nas albo przynajmniej ogromna większość chciałaby "mieć czym oddychać", ale w tej kwestii natura niestety nie jest sprawiedliwa. Babcie mawiały: "pij bawarkę, a będziesz cieszyć się dużymi piersiami" lub " jedz piętki z chleba to urośnie Ci biust" - ale żeby to było takie proste to pewnie nie byłoby kobiet, które czują się nieszczęśliwe z powodu posiadania małych piersi. Nie trudno zaobserwować, że im więcej  w ciele kobiety tłuszczu tym większe piersi - najlepiej widać to podczas odchudzania, kiedy ubytek tkanki tłuszczowej w ciele powoduje zmniejszeni rozmiaru biustu. W drugą stronę nie jest to takie proste, bo tłuszcz najpierw odkłada się w okolicy ud, pośladków, bioder i brzucha.
Zalewające nas zewsząd zdjęcia kobiet z dużym biustem uznawane za symbol atrakcyjności i seksu powodują, że posiadaczki małych biustów mogą się czuć gorsze, mniej wartościowe i po prostu nieatrakcyjne. A tak nie jest. Z badań wynika, że najbardziej atrakcyjne są biusty średniej wielkości, a wśród oceniających atrakcyjność biustu najważniejszymi czynnikami były jędrność i kształt biustu. Poza wielkością, o atrakcyjności biustu decyduje jego jędrność, kształt, ułożenie na klatce piersiowej, wypielęgnowana skóra dekoltu i piersi, a także to czy wielkość piersi pasuje do całej sylwetki. Poza tym o naszej atrakcyjności nie decyduje tylko wygląd zewnętrzny, ale także piękny uśmiech, osobowość, charakter oraz inteligencja.

Czy mały biust równa się kompleksy?

Czasem powodem kompleksów z powodu małego biustu wcale nie jest mały biust, a coś innego (np. jakaś sytuacja podczas której zostałyśmy urażone) co powoduje, że mamy niskie poczucie własnej wartości. A przecież kompleksy siedzą w głowie. Mały biust to nie jest żadna niepełnosprawność ani kalectwo (jak np. brak ręki czy nogi). Tak naprawdę to my same tworzymy swoje kompleksy- przyjmujemy lub tworzymy sobie pewne wzorce od których w jakiś sposób odbiegamy i wmawiamy sobie, że z tego powodu jesteśmy gorsze. Mając kompleks na punkcie małych piersi tak naprawdę mamy dwa wyjścia: albo się z tym pogodzimy, zaakceptujemy ich rozmiar i polubimy swoje ciało (przestanie nas to zadręczać na co dzień), albo trzeba się zdecydować na powiększenie piersi (np. implanty). Niektórym kobietom w leczeniu kompleksów nie pomaga nawet operacja - niby po operacji piersi mają rozmiar o którym marzyły ale to kształt nie taki, to jakiś inny kompleks trzeba operacyjnie wyleczyć - no i zaczyna się seria poprawiania natury. Sprawa kolejna: to nie mały biust powoduje, że kobieta jest nieatrakcyjna, że partner zostawia ją dla innej tylko niska samoocena i ciągłe zadręczanie siebie i swojego partnera własnymi kompleksami. Pamiętajcie nie tylko wygląd zewnętrzny decyduje o naszej atrakcyjności - może się zdarzyć że ładna dziewczyna, ale ciągle z siebie niezadowolona, pełna kompleksów będzie sama - pomimo urody będzie swoim zachowaniem odstraszać od siebie potencjalnych partnerów, zaś dziewczyna o przeciętnej urodzie, nawet z kilkoma kilogramami nadwagi czy innymi defektami estetycznymi ale akceptująca siebie, pozytywna i z uśmiechem na twarzy będzie się cieszyć wianuszkiem adoratorów. Każdy z nas chce kochać i czuć się kochanym, a ciągłe zadręczanie siebie i innych naszymi kompleksami naprawdę temu nie służy. Jeszcze jedna sprawa - nie powtarzajcie swoim partnerom ciągle jakie to macie kompleksy - jeśli setny raz powiecie, że macie krzywe nogi, ogromny cellulit, czy małe piersi to on w końcu zaczną się zastanawiać, że może jednak jest coś nie tak (coś jest jednak na rzeczy) mimo, iż wcześniej uważał, że wszystko jest w porządku,a wręcz dziewczyna była atrakcyjna w jego oczach.
Tak dla humoru dodam, że jeśli jesteśmy w szczęśliwym związku a mamy mały biust to przynajmniej wiemy, że facet nie jest z nami tylko ze względu na to, iż mamy duże piersi. A tak poważnie to najważniejsza wydaje się być akceptacja samego siebie, bo wtedy nie zadręczamy ani siebie ani innych wyimaginowanymi problemami. Oczywiście jeśli możemy na coś wpłynąć, zrobić coś co poprawi nasze samopoczucie i samoocenę to należy to robić, ale pamiętajcie ideały nie istnieją, a piękno i uroda w dużej mierze są i pozostaną kwestią gustu (a jak wiadomo o gustach się nie dyskutuje).

Piersi (gruczoły sutkowe, mleczne)

Piersi (dokładniej gruczoły mleczne) są największymi gruczołami skórnymi u człowieka. To zmodyfikowane gruczoły potowe, które zamiast potu wytwarzają mleko. U mężczyzn występują one w postaci szczątkowej, zaś u kobiet dochodzi do ich pełnego rozwoju (zaczyna się on w momencie dojrzewania) tak aby w określonym momencie życia (w okresie prokreacyjnym) mogły spełniać swoją podstawową czynność jaką jest niewątpliwie wydzielanie mleka. Pomimo swojej roli piersi (biust) są nie tylko źródłem zainteresowania niemowląt i kobiet, ale także a może nawet przede wszystkim mężczyzn. Piersi zawsze były i są podstawową ozdobą ciała kobiety - małe czy duże od zawsze fascynowały. Oczywiście to nie tylko piersi decydują o wyglądzie kobiety, bo i bez nich kobiety potrafią być piękne - Amazonki (znane z greckiej mitologii) w celu ułatwienia w walce (strzelania z łuku) same odcinały sobie prawą pierś. W XIX w Amazonkami określało się kobiety, które były wysportowane i oczywiście jeździły konno. Obecnie zaś określenie Amazonka zyskało nowe znaczenie - są to kobiety po operacjach piersi, które pomimo trudności, stresów i przeciwności losu walczą i żyją pełnią życia.

Mały biust - od czego zależy wielkość piersi? Czynniki decydujące o rozmiarze piersi

Rozmiar piersi jest cechą indywidualną. O wielkości i kształcie piersi decyduje głównie ilość tkanki tłuszczowej, czyli pośrednio typ i budowa ciała, a ten ostatni w dużej mierze dziedziczymy po przodkach. Można powiedzieć więc, że na wielkość piersi mają wpływ: uwarunkowania genetyczne, środowiskowe oraz osobnicze (czynniki konstytucjonalne). Ważny wpływ ma też prawidłowy przebieg dojrzewania  płciowego, który jest głównie uzależniony od hormonów. Pośrednio wielkość biustu zależy od: wagi, wieku, aktywności fizycznej (często kobiety wyćwiczone, szczupłe maja mniejszy biust niż panie o bujniejszych kształtach). Nieprawidłowości w układzie hormonalnym podczas dojrzewania wpływają na rozmiar biustu. Odnośnie hormonów (estrogenów) to nie tylko ich ilość, ale głównie wrażliwość organizmu na ich działanie ma wpływ na wielkość piersi (u kobiet które mają dużą wrażliwość na estrogeny nawet niewielki ich wzrost powoduje znaczne powiększenie rozmiaru piersi), można to zaobserwować np. podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Innym hormonem który ma wpływ na wielkość biustu jest testosteron - hamuje on odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicy biustu (dlatego kobiety o chłopięcym typie budowy zazwyczaj mają małe piersi). Ćwiczenia fizyczne gł. siłowe także zmniejszają rozmiar biustu ze względu na utratę tkanki tłuszczowej (a tkanki mięśniowej w piersiach praktycznie brak).
Wracając do uzależnienia wielkości kształtu piersi od typu budowy ciała to przedstawia się to następująco:
- panie o budowie typu jabłko (endomorficznej) mają zwykle piersi duże;
- panie o budowie typu gruszka (mezomorficznej) zazwyczaj mają piersi średniej wielkości, raczej owalne, kształtem przypominające jabłko;
- panie o sylwetce tzw. tyczka (ektomorficzna)  mają zazwyczaj małe piersi o nieco trójkątnej linii;
Tak naprawdę to kwestią gustu jest czy pierś mieszcząca się w dłoni jest mała czy duża, nie ma żadnych standardów określających wielkość piersi. Zdaniem lekarzy piersi uznaje się za duże jeśli każda z nich waży powyżej kilograma (makromastia, hipertrofia), a jeśli waży powyżej 1,5 kg to mamy do czynienia z gigantomastią.

Budowa piersi

Piersi kobiece umieszczone są na klatce piersiowej, dokładniej na mięśniach piersiowych, które umiejscowione są na żebrach. W centralnej części piersi znajduje się brodawka (może być np. walcowata, stożkowata, okrągła lub płaska), która otoczona jest otoczką - ich kolor zależy od grubości i pigmentacji skóry (zawierają więcej pigmentu niż skóra dlatego mają ciemniejsze zabarwienie) . Na otoczce mogą znajdować się niewielkie wypukłości (wzniesienia) - znajdują się w nich gruczoły wydzielające pot i łój oraz zaopatrujące w tłuszcz wrażliwą skórę otoczki i brodawki sutkowej. Brodawka sutkowa to szpiczaste zakończenie piersi, otoczone jest drobnymi mięśniami, które pod wpływem dotyku czy zmiany temperatury kurczą się co powoduje stwardnienie i wydłużenie się brodawki (brodawki sterczą) oraz pomarszczenie otoczki. Na pobudzenie brodawki sutkowej ma też wpływ zmiana temperatury, tarcie np. szorstkim ubraniem, a także pobudzenie seksualne. Dzieje się tak ponieważ otoczka i brodawka są przeplecione dużą ilością zakończeń nerwowych są wiec bardzo wrażliwe. Zdarza się nierzadko, że na otoczce czy brodawce wyrastają pojedyncze włoski.
Piersi zbudowane są z 3 rodzajów tkanek: gruczołowej, tłuszczowej i łącznej. Jako pierwszą zajmiemy się częścią gruczołową piersi, która jest jej najważniejszą częścią ponieważ wydziela mleko służące do karmienia. Wewnątrz pierś zbudowana jest głównie z gruczołów mlecznych (są one niezbędne do wytwarzania mleka), które za pomocą przewodów mlecznych łączą się z brodawką. Zbiegające się w okolicy brodawki przewody mleczne na końcu rozszerzają się tworząc tzw. zatokę mleczną. Gruczoły mleczne mają postać pęcherzyków, które łączą się w większe zraziki sutkowe (płaty). Tkankę gruczołową w odpowiedniej pozycji utrzymują tzw. więzadła Coopera. Skoro o części gruczołowej już wiemy to przejdźmy dalej a mianowicie do tkanek tłuszczowej i łącznej. Tkanka tłuszczowa i tkanka łączna (tzw. podścielisko) są tkankami, które wypełniają przestrzeń znajdującą się pomiędzy zrazikami i przewodami mlecznymi. Ich rolą jest głownie ochrona części gruczołowej piersi przed uszkodzeniami. Tak naprawdę to one w dużym stopniu nadają kształt piersiom i odpowiadają za ich wielkość.
Gruczoł piersiowy jest bogato ukrwiony (w bliskim sąsiedztwie znajduje się tętnica pachowa i tętnica sutkowa wewnętrzna, a także żyła szyjna zewnętrzna) co powoduje że jest szczególnie wrażliwy na długotrwały ucisk, urazy czy też zmiany temperatury, ma on też liczne naczynia odprowadzające limfę z piersi (odbywa się to naczyniami do węzłów pachowych, nadobojczykowych  i zamostkowych - piszę o nich ponieważ tymi drogami przemieszczaj się komórki nowotworowe, dając przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych - właśnie tych wcześniej wymienionych).
Działanie gruczołów piersiowych jest uzależnione od działania innych gruczołów dokrewnych (całego systemu gruczołów), a głównie jajników. Więcej o wyglądzie piersi w akapicie powyżej) - idealne piersi.

Rozwój piersi

Piersi zaczynają się kształtować około 6 tygodnia życia płodowego czyli już w łonie matki. Najpierw formułuje się tzw. listewka mleczna czyli zgrubienie skóry sięgające od piersi aż po pachwiny. Wraz z rozwojem i wzrostem płodu znaczna jej część zaczyna zanikać, aż w końcu pozostają tylko dwa gruczoły przekształcające się w piersi, jednak około 6 miesiąca życia płodowego tylko u dziewczynek z każdego zawiązka wrastają w głąb klatki piersiowej rzędy komórek, które w przyszłości będą gruczołami mlecznymi.
Piersi zaczynają się intensywnie rozwijać w okresie dojrzewania płciowego (pokwitania) czyli między 10 a 16 rokiem życia. Zazwyczaj najpierw obserwuje się zgrubienie gruczołów piersiowych co jest zwykle początkiem rozwoju piersi. U dzieci piersi wyglądają następująco - brodawka uniesiona jest ponad otoczkę, która ma bardzo małą średnicę i różowy kolor. Zmiany zachodzące w piersiach w okresie pokwitania można podzielić na następujące etapy:
- 10 a 13 rok życia - obserwuje się  uwypuklenie otoczki oraz nabrzmienie i ciemniejsze zabarwienie brodawek tzw. stadium "pączka";
- 13 - 16 rok życia - obserwuje się zwiększone nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy piersi, w okresie tym ma miejsce rozrost gruczołów piersiowych. Otoczka jest wyraźnie uwypuklona zaś brodawka niewiele ponad nią wystaje - jest to tzw. "pierś dziewicza".
W okresie młodzieńczym (między 16 a 20 rokiem życia do zakończenia wzrostu ciała) pierś uzyskuje swoją indywidualną wielkość oraz kształt. W okresie tym także ostatecznie rozwijają się przewody mleczne. Do właściwego rozwoju biustu ważne są hormony - nie tylko estrogeny, ale także insulina oraz prawidłowy poziom hormonów tarczycy. W tym czasie otoczki spłaszczają się, zaś brodawki sutkowe ulegają uwypukleniu. Wielkość naszego biustu zależy od 4 hormonów: estrogenów, progesteronu, prolaktyny i hormonu wzrostu, aby piersi rosły i rozwijały się prawidłowo ich ilość musi być odpowiednio skorelowana.
Kolejnym etapem jest okres wieku dorosłego (między 20 a 40 rokiem życia) zazwyczaj na te lata przypada czas macierzyństwa. Właściwa pielęgnacja i zdrowy tryb życia mogą przesunąć trwanie tego etapu o wiele lat (aby nie kończył się na 40 roku życia). W czasie ciąży obserwuje się powiększenie gruczołów sutkowych, a także obrzmienie i przebarwienie zarówno otoczek jak i brodawek sutkowych. Zmiany pociążowe na piersiach to zazwyczaj: zwiotczenie, utrata jędrności, czasami opadanie piersi, a także rozstępy.
Kolejnym etapem jest okres wieku dojrzałego miedzy 40 a 55 rokiem życia. Na ten okres przypada zazwyczaj menopauza (klimakterium) czyli zakończenie funkcji gruczołów płciowych. W etapie tym w obrębie piersi obserwuje się zmniejszenie ilości tkanki gruczołowej (na skutek spadku poziomu hormonów płciowych), zaś wzrost ilości tkanki tłuszczowej - z tego powodu u niektórych kobiet czasami piersi powiększają  się.
Okres starzenia (od 55 roku życia) w okresie tym występować może zwiotczenie i opadanie piersi. Także brodawki i otoczki mogą stracić swoje ciemniejsze zabarwienie. Ale HTZ i intensywna pielęgnacja pozwalają na długo zachować nam atrakcyjny wygląd piersi.
Okres starości (po 80 roku życia) -  w tym okresie bardzo często obserwuje się wychudzenie ciała (utratę tkanki tłuszczowej) co powoduje zanikanie różnic płciowych. Z powodu niedoboru tłuszczu piersi mogą przyjmować wygląd pustych woreczków (skóra jest naciągnięta, a brakuje wypełnienia)

Kształt piersi. Typy piersi kobiecej

Wygląd piersi jest uzależniony od ułożenia (osadzenia) piersi na ścianie klatki piersiowej. Jak zwykle ideał zmieniał się na przestrzeni lat - w połowie XX wieku ideałem stało się wysokie ułożenie piersi, zaś biust nisko opuszczony, nieco spłaszczony był ideałem na początku XX wieku. Należy pamiętać, iż niskie ułożenie piersi nie jest równoznaczne z ich opadaniem (to nie to samo). Osadzenie określamy sprawdzając odległość pomiędzy linią ramion, a linią górnej części biustu.  Biust wysoko osadzony występuje najczęściej u kobiet niskich (oczywiście nie jest to regułą) - po uniesieniu biust zaokrągla się on w jego górnej części. Biust nisko osadzony występuje głównie u kobiet wysokich i pań o wzroście średnim - po uniesieniu piersi do góry (przy wiotkiej skórze) nie tworzy się wyraźne zaokrąglenie.

Jak sprawdzić czy biust zaczął opadać?
Naturalną wysokością piersi jest połowa długości mierzona od ramiona do łokcia. Jeśli biust znajduje się poniżej to świadczy o jego opadaniu.

Kształt piersi zależy od:
- szerokości podstawy - może być szeroka, średnio szeroka i wąska;
- wypukłości brodawki - może być wypukła, płaska, wklęsła (wciągnięta);
- zabarwienia skóry (otoczki) - różowa, średnio zabarwiona, przebarwiona;
Na kształt piersi wpływa też powierzchnia przylegania do ściany klatki piersiowej oraz jędrność i sprężystość tkanek.
Konsystencja piersi powinna być jednorodna. W zależności od wieku, dbałości o piersi, a także liczy ciąż biust może być: jędrny, pośredni lub wiotki.
Na wygląd piersi wpływa też kształt otoczki (może być okrągła, owalna lub niekształtna) oraz ilości rozmieszczenie gruczołów Montgomerego (są to białawe, wypukłe zgrubienia w obrębie otoczki - przekształcone gruczoły potowe - mogą układać się koliście lub nieregularnie).

Rodzaje kształtu piersi:
- tarczowata;
- w kształcie jabłka;
- w kształcie gruszki;
- pośrednia;
Istnieją też inne podziały np. owocowy na: cytrynki, wisienki, jabłka, gruszki, arbuzy, melony.

Wygląd piersi zależy także od ich wielkości (małe, średnie, duże), ich ułożenia w obrębie klatki piersiowej (wysoko, centralnie, nisko) oraz kształtu otoczki i brodawki sutka. Brodawka może mieć kształt: stożkowy, beczułkowaty, lejkowaty, cylindryczny lub też nieregularny, a jej górna powierzchnia może być: gładka, delikatnie pofałdowana, a także z bruzdami.
Dla wyglądu piersi ważne jest też położenie brodawek. Wyróżnia się piersi: o brodawkach rozstawionych na zewnątrz, o brodawkach ułożonych centralnie lub o brodawkach ułożonych zbieżnie.
Kolejnym ważnym elementem wpływającym na atrakcyjność piersi jest ich ułożenie (rozstaw). Rozstaw to odległość mierzona w centralnej części klatki piersiowej. Piersi mogą być szeroko rozstawione, złączone, ale występują też piersi połączone fałdem skórnym.
Ostatnim istotnym elementem, który przychodzi mi do głowy, a ma wpływ na wygląd piersi jest ich symetria. Oczywiście nie ma dwóch idealnie takich samych piersi, ale za atrakcyjne uznaje się piersi symetryczne o tej samej wielkości, jednakowym ułożeniu na klatce piersiowej oraz o symetrycznie ustawionych brodawkach. Oczywiście zdarzają się pewne asymetrie m.in: jednakowe piersi o różnym ułożeniu, piersi różnej wielkości czy też piersi o asymetrycznie ustawionych brodawkach.

Zmiany zachodzące w piersi pod wpływem cyklu miesiączkowego

U dojrzałych kobiet tkanka gruczołowa piersi podlega cyklicznym przemianom - dzieje się tak na skutek hormonów wytwarzanych przez jajniki - estrogenów i progesteronu. W pierwszej fazie cyklu miesiączkowego pod wpływem estrogenów dochodzi mi.in. do rozrostu nabłonka przewodów mlecznych oraz tkanki śródzrazikowej. Zaś w drugiej fazie cyklu progesteron powoduje rozrostowe zmiany elementów nabłonkowych, przekrwienie piersi. Ich powiększenie, obrzmienie i ból jest również wynikiem zatrzymania wody w organizmie, które towarzyszą m.in zespołowi przedmiesiączkowemu. W chwili wystąpienia miesiączki zmiany te ustają. Na gruczoły piersiowe mają też wpływ inne hormony np. prolaktyna, która może działać  zarówno w sposób bezpośredni jak i pośredni. Bezpośrednio wpływa na komórki nabłonka gruczołu mlecznego powodując wydzielanie mleka, zaś pośrednio poprzez działanie na jajniki powoduje powstawanie progesteronu oraz wpływa również na przemianę tłuszczową. Na poparcie tego dodam, że w komórkach gruczołów sutkowych występują receptory estrogenowe, progesteronowe, a także prolaktynowe.

Innym momentem w którym zmienia się wielkość i kształt piersi jest ciążą. Są kobiety, które potrafią rozpoznać ciążę jeszcze przed ustaniem miesiączkowania - po wyglądzie piersi (piersi stają się większe i twardsze, a otoczki i brodawki wyraźnie ciemnieją, brodawki niekiedy zmieniają też swój kształt) i ich zwiększonej wrażliwości na dotyk. Piersi stają się też bolesne. Od około 20 tygodnia ciąży z piersi może wypływać żółtawy płyn tzw. siara.  W czasie ciąży hormony wydzielane przez jajniki, łożysko i przysadkę przygotowują tkankę gruczołową sutków do produkcji mleka, zaś samo wydzielanie mleka reguluje hormon o nazwie oksytocyna.  W czasie karmienia kobieta spotyka się najczęściej z takimi problemami jak: brak pokarmu lub jego zastój w gruczołach sutkowych, zapalenie gruczołu piersiowego czy też bolesne pękanie brodawek. Zmiany piersi pod wpływem ciąży nie zawsze są trwałe - czasami po ciąży i karmieniu piersi wracają do poprzedniej wielkości, czasami pozostają większe. Niestety rzadko zdarza się aby piersi po ciąży zachował jędrność.

Kolejnym okresem w którym pod wpływem hormonów obserwujemy zmiany w piersiach jest menopauza. W tym czasie dochodzi do zanikania funkcji hormonów płciowych co powoduje liczne dolegliwości zarówno fizyczne jak i związane z zaburzeniami równowagi psychicznej. W tym okresie dochodzi w sutkach do zaniku tkanki gruczołowej, zazwyczaj jest ona zastępowana tkanką tłuszczową. W tym okresie kobiety mogą odczuwać nadmierną ciężkość piersi, a także zdarza się iż wyczuwają w nich pewne zgrubienia czy guzki. Zazwyczaj pomocne bywa leczenie hormonalne. Nie mniej ważny w tym okresie jest też dobrze dobrany stanik.

Czy małe piersi uniemożliwiają karmienie?

Małe piersi jeśli są prawidłowo zbudowane nie uniemożliwiają karmienia. Należy sobie zapamiętać raz na zawsze, ze wielkość piersi nie decyduje o ilości wytwarzanego pokarmu!!! Ilość wyprodukowanego pokarmu zależy głównie od ilości tkanki gruczołowej w piersiach, a zazwyczaj w małych piersiach jest prawidłowa ilość tkanki gruczołowej, a zwykle mniejsza ilość tkanki tłuszczowej (decydującej o wielkości biustu, a nie ilości wytwarzanego pokarmu). Piersi się są magazynem mleka, pokarm wytwarza się głównie podczas ssania. Utrudnienie mogą stanowić jedynie wklęsłe lub płaskie brodawki (nie uniemożliwiają one karmienia, ale wymagają od kobiety włożenia większego wysiłku w naukę karmienia). Plusem małych piersi jest to, że nie taka pierś nie zasłania noska dziecka (może swobodnie oddychać). Więc spokojnie bez obaw - małymi piersiami też możemy wykarmić potomstwo (to, że duże piersi zapewniają duże ilości pokarmu jest stereotypem).

Powiększanie biustu

Pewnie dość duża część kobiet z małym biustem chciałaby je w jakiś sposób powiększyć, aby w ten sposób dowartościować się, poprawić swoją samoocenę. Oczywiście wszystko zależy od akceptacji samego siebie. Niektórym wystarczy jedynie optyczne powiększenie biustu inne kobiety zaś pragną posiadania większych piersi. Zanim jednak podejmiemy decyzję czy i w jaki sposób chcemy powiększyć swój rozmiar biustu warto zapoznać się z możliwościami jakie mamy do wyboru.

Powiększanie biustu - dla kogo?
- dla kobiet z małym biustem;
- dla kobiet z mało jędrnym biustem np. po karmieniu piersią;
- dla kobiet z asymetrią i niedoskonałościami biustu
- ale co ważniejsze metody powiększania biustu operacyjne i nieoperacyjne (własny tłuszcz czy marcolane) jest skierowane do kobiet z dobrym stanem zdrowia;

Metody powiększania biustu

Biust można powiększyć w sposób optyczny nosząc odpowiednio dobrany biustonosz oraz kroje ubrań (o tym poniżej). Niektórzy uważają, że biust można powiększyć stosując odpowiednią dietę lub wykonując pewne ćwiczenia - ja odniosę się do tego w osobnym akapicie. Nie brakuje też reklam produktów, które mają powiększać piersi w postaci tabletek czy kremów. Inną metodą powiększania biustu jest powiększenie biustu żelem Macrolane (kwasem hialuronowym) lub też powiększanie piersi własnym tłuszczem - ze względu na fakt iż są składniki, które naturalnie występują w organizmie to jednorazowy zabieg nie daje trwałego efektu (aby utrzymać efekt zabieg należy powtarzać w zależności od potrzeb między 12 - 24 miesiące) - wraz z upływem czasu wchłaniają się. Trwałą metodą powiększenia biustu są implanty (zawierają sól fizjologiczną lub silikon), obecnie ich producenci dają na nie dożywotnią gwarancję. Obydwie metody (operacyjna i nieoperacyjna) zostaną opisane poniżej.

Jak optycznie powiększyć mały biust - co nosić? Modele biustonosza dla małych piersi

Nosząc dobrze dobrany biustonosz i odpowiedni krój stroju (garderoby) możemy optycznie powiększyć wielkość biustu.

Co więc należy nosić aby nasz biust wydawał się większy?
W przypadku kobiet z niewielkim biustem świetnie sprawdzą się następujące modele bluzek czy sukienek:
- dekolt: powinien być okrągły (może być nawet dość śmiały) lub też w kształcie łódki (płytki i szeroki),
- modele z koronkami i falbankami, marszczeniami i żabotami w okolicy biustu lub też  ozdoby i aplikacje w okolicy dekoltu oraz ubrania w szerokie poziome paski, kratkę czy też duże motywy lub wzory geometryczne;
- ubrania z kieszeniami na piersiach;
- sukienki odcinane pod biustem
- aby powiększyć optycznie biust warto wybierać też golf lub bluzkę ze stójką zamiast kołnierzyka;
- dwurzędowe płaszcze i marynarki;
- bolerka kończące się na wysokości piersi;
Małe piersi dobrze wyglądają też w dekoltach do pasa (tzw. amerykańskich), lekko prześwitujących tkaninach i strojach odsłaniających plecy - ponieważ pod tego typu stroje nie musimy zakładać stanika.
Unikamy natomiast gładkich, przylegających do ciała bluzek, a także bluzek i sukienek o typie gorsetowym.

Jakie fasony biustonoszy powinny wybierać kobiety z małym biustem:
- plunge - biustonosze z nisko kończącymi się fiszbinami na środku, zbierają piersi i wypychają je do przodu;
- half cup - biustonosz z miseczką 1/2, świetnie podnosi i eksponuje biust;
- push up - jak wiadomo powiększa i podnosi biust, zbiera biust spod pachy i przesuwa ku środkowi;
W przypadku piersi szeroko rozstawionych poleca się biustonosz typu plunge lub push up.

Jak dobrać właściwy biustonosz?

Dobrze dobrany biustonosz to podstawa naszej kobiecej garderoby - to najlepsza rzecz jaką możemy uczynić dla naszych piersi. Mogłoby się wydawać, że skoro go nie widać, bo jest schowany pod ubraniem to nie jest tak ważny - a to nie prawda. Szacuje się, że nawet 80% Polek nosi źle dobrane staniki - to dużo szczególnie, że stanik decyduje nie tylko o atrakcyjnym wyglądzie piersi, ale też może mieć wpływ na zdrowie piersi (może prowadzić do ich deformacji) i nasze samopoczucie. Źle dobrany stanik może być przyczyną niewygody i problemów estetycznych, ale też może powodować bóle kręgosłupa, pleców czy ramion. Dobrze dobrany stanik chroni biust, zapewnia wygodę i poprawia wygląd (modeluje sylwetkę), a także wpływa na to jak układają się ubrania. Najczęstsze błędy przy doborze biustonosza to zbyt szeroki obwód pod biustem i za mała miseczka - powoduje to, że piersi nie są właściwie podtrzymywane i obwisają obciążając dodatkowo kręgosłup i ramiona.
Wybór właściwego biustonosza zacząć należy od poznania rozmiaru biustu czyli wykonania pomiaru pod biustem i w biuście - jak to zrobić właściwie napiszę poniżej. Kiedy już znamy swój rozmiar możemy przymierzyć staniki w odpowiednim rozmiarze. Każdy stanik ma trzy zapięcia - najluźniejsze, średnie i najciaśniejsze. Nigdy nie należy kupować stanika, który w momencie przymierzania zapinamy na najciaśniejsze zapięcie ponieważ w czasie noszenia i prania biustonosz naciąga się i należy zostawić sobie zapas, czyli możliwość zapięcia ciaśniej niż na początku. Przymierzając stanik zapinamy obwód na najluźniejsze zapięcie (haftkę), pochylając się do przodu, aby piersi lepiej wsunęły się w miseczkę. Następnie nakładamy ramiączka. Kolejnym krokiem jest właściwe ułożenie piersi w miseczce - w tym celu prawą dłoń wkładamy za lewą pierś, aż na plecy i ruchem wygarniającym układamy pierś w miseczce (tak samo postępujemy z drugą piersią). Każdy fason stanika ma trochę inną budowę i kształt miseczek.
Pamiętajcie, że fason stanika powinien modelować biust, czyli poprawiać jego wygląd i sprawiać, że będzie się prezentował atrakcyjnie. Piersi powinny opierać się na obwodzie stanika (a nie jak to się niestety powszechnie obserwuje na szerokich ramiączkach stanika). Fiszbina (ułatwia podtrzymanie biustu i usztywnia stanik) z boku powinna wskazywać mniej więcej środek pachy, a miseczki powinny obejmować całą pierś. Piersi nie powinny przylegać do siebie zbyt mocno, powinna znajdować się między nimi szczelina. Miseczki biustonosza są zbyt małe jeśli: miseczka wpija się w piersi i dzieli ciała lub pod pachami powstają nam tzw. "bułeczki" - w tych przypadkach sięgnąć należy po stanik z większymi miseczkami (np. zamiast 75C to 70D lub E). Stanik nie może być zbyt luźny w obwodzie ponieważ nie spełnia wtedy swojej podstawowej roli jaką jest podtrzymywanie piersi. I jeszcze sprawa ramiączek - mogą być one różnej szerokości niezależnie od rozmiaru biustu - piersi powinny opierać się na obwodzie, a nie być utrzymywane na ramiączkach biustonosza. Jeśli wrzynają się w skórę należy je wydłużyć lub kupić stanik z rozmiarem większym w obwodzie.

Jak się mierzy rozmiar pod biustem i w biuście. Jak dobrać właściwy rozmiar stanika

Na właściwy rozmiar biustonosza składają się zasadniczo dwa wymiary:
- obwód pod biustem;
- rozmiar miseczki (oznaczany literką)
Pomiaru obwodu pod biustem - jak prawidłowo wykonać? Jak zmierzyć jaki powinien być obwód stanika (jest to ważne bo na nim w 90% powinien się opierać ciężar piersi). Miarką krawiecką mierzymy obwód bezpośrednio pod piersiami - miarkę należy dość mocno zacisnąć (ale nie wywoływać bólu). Pomiaru dokonujemy stojąc prosto,na wydechu, na nagim ciele (bez ubrania). Miarka powinna się znajdować na tym samym poziomie zarówno z przodu jak i z tyłu. Następnie od otrzymanego rozmiaru odejmujemy 3 (lub nawet 5) cm i otrzymany wynik zaokrąglamy w dół (do pełnej piątki) np. jeśli wyszło 68 to zaokrąglamy do 65 lub 60 - jeśli odjęliśmy 5 cm, zaś jeśli 83 to do 80 lub 75). Ile odejmujemy? to zależy od dwóch elementów: budowy ciała (jeśli mamy dość dużo tkanki tłuszczowej - ciało jest lejące to odejmujemy 5, jeśli natomiast ciało jest twarde i ma niewiele tkanki tłuszczowej to wystarczy odjąć 3 cm, drugą kwestią jest natomiast elastyczność stanika - jeśli jest mocno rozciągliwy to odejmujemy 5 a w niektórych przypadkach nawet 10 cm.
Rozmiar miseczki. Aby otrzymać rozmiar miseczki oprócz obwodu pod biustem potrzebny nam będzie jeszcze rozmiar w biuście. Jeśli mamy piersi niewielkie lub średniego rozmiaru, są one jędrne i nie opadają to pomiaru możemy dokonać na nagim ciele (bez stanika) stojąc prosto. W przypadku piersi opadających lub dużych ten pomiar najlepiej wykonać w biustonoszu o miękkich, nieusztywnionych miseczkach, możliwie najlepiej podnoszącym i zbierającym biust. Pomiar wykonujemy stojąc prosto. Zaś w przypadku kobiet z opadającymi piersiami pomiaru należy dokonać pochylając się w przód (w takiej pozycji mierzymy rozmiar w biuście). Ten pomiar powinien być wykonany luźno, miarkę przykładamy opasując w najszerszym miejscu biustu (najbardziej wysuniętym punkcie piersi - zazwyczaj na wysokości brodawek) - oczywiście miarka powinna znajdować się na tym samym poziomie z przodu i z tyłu.
Znając już swoje wymiary pod biustem i w biuście możemy już przejść do doboru rozmiaru biustonosza. Jak wiemy rozmiar stanika składa się z liczby i literki - liczba wskazuje na rozmiar (obwód) pod biustem, zaś literka mówi o rozmiarze piersi czyli wielkości miseczki. Zazwyczaj firmy mają swoje tabelki określające rozmiar staników - wtedy wystarczą nam dwa wykonane pomiary - sprawdzamy je w tabelce i odczytujemy rozmiar stanika. Ale wracając do określenia rozmiar stanika to po dokonaniu pomiarów ostatnim krokiem jest wyliczenie różnicy pomiędzy rozmiarem pod biustem i w biuście. Ważne!!! od obwodu w biuście odejmujemy rozmiaru pod biustem, a nie obwód pod biustem zmierzony w centymetrach (odejmujemy od tego co otrzymaliśmy już po zaokrągleniu czyli od rozmiaru pod biustem). Następnie z tabelki odczytujemy swój rozmiar miseczki. Można też skorzystać z kalkulatorów znajdujących się na wielu stronach internetowych zajmujących się brafittingiem - wtedy podajemy dokładne wymiary otrzymane w trakcie pomiaru niczego nie zaokrąglamy.

Naturalne metody i domowe sposoby powiększania biustu  (masaż, kremy, zioła, tabletki)

Tabletki i kremy (żele) powiększające biust cieszą się i nas coraz większą popularnością, o czym świadczy zarówno ilość preparatów dostępnych na rynku (jest ich naprawdę dużo) jak i ilość kobiet które decydują się na powiększenie biustu w sposób "naturalny". Na ich temat napisano już wiele artykułów, jest też wiele wątków na licznych forach internetowych. Nie będę się w tym temacie mądrzyć, bo nigdy tego typu preparatów nie stosowałam (mam do tego nieco sceptyczne podejście). To znaczy uważam, że jak najbardziej należy stosować odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji biustu, bo jędrny biust będzie optycznie wyglądał na większy niż ten opadający i zwiotczały, ale do skuteczności kosmetyków powiększających biust mam duży dystans (być może działają, ale zapewne nie u wszystkich kobiet). W sprzedaży są też zestawy powiększające biust składające się z tabletek i żelu (zawierają podobne składniki, które stosowane równocześnie w obu preparatach mają zintensyfikować swoje działanie). Większość z nich oparta jest na składnikach naturalnych - wyciągach roślinnych i ziołach, które zawierają wysokie stężenie fitoestrogenów (np. kozieradka, koper włoski, opornik, wyciąg z chmielu, z soi, len, palmę sabałową, dziki porzyn, mniszek lekarski, żeń szeń).
Wiem, że stosowanie pigułek antykoncepcyjnych może u niektórych kobiet spowodować znaczne powiększenie biustu u innych zaś różnica jest praktycznie niezauważalna - zależy to oczywiście od rodzaju stosowanego preparatu (zawartości hormonów) jak i osobniczej wrażliwości na hormony (estrogeny) - jak już wcześniej pisałam niektóre kobiety są bardziej wrażliwe na działanie estrogenów, nawet niewielki wzrost ich poziomu powoduje znaczne powiększenie biustu.
Jednym ze sposobów na naturalne powiększenie piersi są oczywiście ciąża (powiększenie może być czasowe lub na stałe) lub przytycie (zwiększenie ogólnej masy ciała - polecane dla posiadaczek szczupłej sylwetki) oraz masaż (można go wykonywać samodzielnie lub też poprosić swojego partnera), który poprawia ukrwienie i pobudza działanie gruczołów dokrewnych znajdujących się w piersiach (przeciwwskazaniem są zmiany i guzki w piersiach).

Dieta na powiększenie biustu

Żadna dieta w znaczący sposób nie powiększy piersi, może jedynie wspomóc ich rozwój co jak wiadomo ma duże znaczenie w okresie dojrzewania kiedy to piersi kształtują się. Wtedy warto sięgać po produkty bogate w fitoestrogeny, czyli związki roślinne, które działają podobnie do estrogenów czyli hormonów odpowiedzialnych m.in. za rozwój piersi. Do diety warto włączyć: rośliny strączkowe - fasolę, soję, nasiona kopru włoskiego, len, sezam, lucernę, owies czy też orzechy i orzeszki ziemne. Należy też pamiętać, że o atrakcyjnym wyglądzie nie świadczy tylko wielkość biustu ale też jego jędrność, dlatego warto uzupełniać dietę o składniki bogate w witaminy A i E, które wpływają korzystnie na wygląd skóry.

Ćwiczenia na powiększenie biustu

Nie ma ćwiczeń które skutecznie powiększają rozmiar biustu, bo piersi zbudowane są z tkanki gruczołowej i tłuszczowej, a nie mięśniowej. Ale oczywiście zarówno prawidłowa sylwetka (prostowanie pleców powoduje napięcie mięśni brzucha przez co biust optycznie się powiększa) jak i ćwiczenia są jak najbardziej wskazane aby zwiększyć atrakcyjność piersi. Ćwiczenia mogą wzmocnić i delikatnie powiększyć mięśnie piersiowe na których umieszczone są piersi, dzięki czemu biust zostanie podniesiony i poprawi się jego jędrność, co powoduje optyczne powiększenie biustu. Polecanym ćwiczeniem są np. damskie pompki, ćwiczenia z lekkimi ciężarkami, pływanie żabką.

Metody powiększania biustu bez operacji

Poza wymienionym naturalnymi sposobami na "powiększanie" biustu można wyróżnić jeszcze dwie nieoperacyjne metody powiększania piersi, a mianowicie wypełnienie i powiększenie piersi preparatem z kwasem hialuronowym (Macrolane) oraz wypełnienie piersi tłuszczem własnym, który zostaje wcześniej pobrany z brzucha bądź ud (trochę jak liposukcja tylko pobiera się mniej tłuszczu).

Powiększanie piersi żelem Macrolane (kwas hialuronowy)

Zabieg polecany nie tylko dla kobiet, które chcą powiększyć ale zależy im aby ujędrnić biust po np. odchudzaniu, karmieniu piersią lub stracił jędrność na skutek upływu lat. Jest to preparat oparty na stabilizowanym kwasie hialuronowym niezwierzęcego pochodzenia, a jak wiadomo kwas hialuronowy występuje naturalnie w naszym organizmie dlatego organizm nie traktuje go jak ciało obce. Z tego też względu tego typu zabieg jest bezpieczny i mało inwazyjny w porównaniu z wszczepieniem implantów. Stanowi alternatywę dla kobiet które boja się operacji i skalpela, bolesnej rekonwalescencji lub też nie odpowiadają im silikonowe implanty. podczas zabiegu można powiększyć piersi o 1- 2 rozmiary. Jak wygląda zabieg? Zabieg polega na wstrzyknięciu pod każdy gruczoł piersiowy ok 100 - 150 ml przeźroczystego żelu. Wykonuje się specjalne niewielkie nacięcia (około 3 - 5 mm) przez które wprowadza się do piersi kaniulę, którą to zostaje wprowadzony żel (znajdujący się w strzykawce). Po wprowadzeniu żelu wykonuje się specjalny delikatny masaż piersi, który ma na celu właściwe rozłożenie żelu i wyeliminowanie wyczuwalnych w dotyku grudek. Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym i trwa około 45 minut, nie wymaga okresu rekonwalescencji i nie pozostawia blizn (po zabiegu widoczne maleńkie blizny, które zanikają z czasem). Po zabiegu biust zyskuje nie tylko objętość ale też atrakcyjniejszy kształt. Piersi powiększone tą metodą wyglądają naturalnie (także w dotyku nie jest wyczuwalny materiał stosowany do powiększenia). Efekt jest widoczny niemal natychmiast, niestety nie jest trwały - utrzymuje się max do 2 lat (18 - 24 miesiące). Chcąc utrzymać efekt po około 12 miesiącach należy zabieg powtórzyć dostrzykując podczas niego odpowiednią ilość wypełniacza. Przez kilka dni po zabiegu może utrzymywać się zaczerwienienie, lekka opuchlizna i zwiększona wrażliwość na ból (wszystkie objawy ustępują po kilku dniach). Przez 2 tygodnie po zabiegu należy zrezygnować z gorących kąpieli i sauny oraz prze około miesiąc unikać spania na powiększonych częściach ciała ( w przypadku piersi na brzuchu). Przed zabiegiem powiększania konieczna jest konsultacja z lekarzem medycyny estetycznej lub chirurgiem plastycznym. Powiększenie piersi Marcolane nie stanowi przeciwwskazania do późniejszego karmienia piersią. Cena za zabieg (100 ml preparatu w każdą pierś) to około 10 000 zł (od 7 tyś zł do 16 tys zł).
Przy użyciu preparatu Macrolane można modelować też inne elementy ciała np. powiększać pośladki, kształtować ud i łydki, a także kształtować klatkę piersiową u mężczyzn.  Jest to preparat naturalny i w pełni biodegradowalny, a ponadto jest pierwszym tego typu produktem który można wstrzykiwać w dużych objętościach.
Na tydzień przed planowanym zabiegiem zaleca się zaprzestać przyjmowanie preparatów zmniejszających krzepliwość krwi (np. z kwasem salicylowym).
Przeciwwskazania: karmienie piersią (rok od zakończenia ciąży lub karmienia piersią), zaburzenia krzepliwości krwi, stany zapalne skóry, występowanie chorób autoimmunologicznych, uczulenie na kwas hialuronowy, problemy z wątrobą i nerkami. Zabiegowi nie mogą się też poddać kobiety u których w badaniu USG zostały wykryte zmiany, mogące sugerować zmiany o podłożu nowotworowym, kobiety u których wcześniej usuwano guzki, a także te u których wywiad rodzinny w kierunku raka piersi lub jajnika jest pozytywny. Powiększanie żelem Macrolane nie wskazane jest też u kobiet powyżej 50 r życia u których wskazane są bardzo częste (coroczne, 2 razy w roku) badania diagnostyczne typu USG piersi czy mammografia. W niektórych krajach np. Francji preparat Macrolane został wycofany jako produkt do powiększania piersi (można nim modelować inne części ciała), nie ze względu na szkodliwość tylko ze względu na możliwość maskowania rozwijających się w piersi nowotworów (może utrudniać odczyt wyników badań piersi).
Możliwe powikłania: krwawienie, powstanie krwiaków, bliznowacenie skóry w okolicy wprowadzania kaniuli, infekcje, asymetria piersi, powstanie i/lub przykurcz torebki włóknistej.

Powiększanie piersi własnym tłuszczem

Zabieg powiększania piersi własnym tłuszczem składa się z dwóch części i w Polsce jest najczęściej wykonywany urządzeniem o nazwie Body Jet. Pierwszą częścią zabiegu jest liposukcja, podczas której odsysa się tłuszcz z wybranej partii ciała np. uda, brzuch. W drugiej części zabiegu pozyskany w ten sposób tłuszcz wstrzykuje się w piersi. Zaletą tej metody jest niskie ryzyko niepowodzenia - ze względu na to, iż wykorzystujemy materiał własny (tłuszcz) praktycznie nie ma możliwości, ze ciało odrzuci ciało obce jak może to mieć miejsce w przypadku implantów oraz liposukcję wybranej okolicy ciała. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Tłuszcz pobiera się i po oczyszczeniu wstrzykuje się przy użyciu kaniuli. Minusy - przy pomocy tej metody w jednorazowym zabiegu nie można powiększyć piersi o więcej niż 1 rozmiar, po drugie nie jest to metoda trwała - efekt utrzymuje się 2 - 3 lata, metoda ta jest stosunkowo droga (chociaż równocześnie mamy wykonaną liposukcję wybranej partii ciała). Czas trwania zabiegu to 2- 3 godziny, zaś cena zabiegu waha się między 10 a 20 tys zł. U szczupłych kobiet może być problem z pozyskaniem odpowiedniej ilości tłuszczu. Zalecenia po zabiegu podobne jak w przypadku żelu Macrolane (nie spanie na brzuchu, unikanie przez około 2 tyg wysiłku fizycznego, sauny i gorących kąpieli). Przeciwwskazania także podobne jak w przypadku Macrolane  (z wyłączeniem uczulenia na kwas hialuronowy) plus dodatkowo wiek powyżej 45 r życia.

Operacyjne powiększanie biustu - implanty. Mammoplastyka

Mammoplastyka zwana też augmentacją piersi to zabieg powiększania piersi, który polega na chirurgicznym umieszczeniu implantów pod każdą piersią. Ma to na celu zwiększenie rozmiaru piersi oraz poprawę jej kształtu.
Implanty piersiowe pomimo wielu wad (np. sztuczny wygląd piersi czy duża inwazyjność) nadal pozostają najtrwalszą i najtańszą (oczywiście na przestrzeni lat) metodą powiększania biustu.
Wybór kształtu, wielkości i rodzaju implantu dokonywany jest nie tylko w oparciu o oczekiwania pacjentki ale też o jej budowę anatomiczną (przynajmniej tak być powinno).
Oczywiście przed zabiegiem wykonywana jest konsultacja lekarska. pacjentka powinna być w ogólnym stanie dobrym, bez przeciwwskazań do stosowania narkozy. Przed operacją kobieta powinna przejść szczegółową diagnostykę piersi - badanie USG i/lub mammografię, a także jak przed każdą operacją badania krwi i konsultację internistyczną. Zabieg powiększania piersi wykonuje się po zakończonej miesiączce (najlepszy czas 7 - 12 dzień cyklu).
Przed zabiegiem nie należy palić papierosów (min 7 - 10 dni) i zażywać preparatów z kwasem salicylowym (około 2 tygodnie).
Operacja powiększenia biustu (wszczepienia implantów) odbywa się w znieczuleniu ogólnym (pod narkozą, bardzo rzadko stosowane jest znieczulenie miejscowe) i trwa około 2 godziny. Cena zabiegu waha się od 12 000 do 20 000 zł.

Rodzaje implantów

Implanty można podzielić m.in ze względu na kształt, zawartość, czy też budowę otoczki. Poniżej przedstawię podziały implantów piersi.

Podział ze względu na zawartość implantów:
- implanty wypełnione solą fizjologiczną - są mniej popularne niż implanty silikonowe, jednak z punktu widzenia zdrowotnego są one bardziej wskazane ze względu na całkowitą wchłanialność soli fizjologicznej w razie uszkodzenia lub pęknięcia implantu. Są przepuszczalne dla promieniowania roentgena. W dotyku są bardziej naturalne niż implanty silikonowe, jednak po pewnym czasie może dojść do utraty objętości biustu ( w przeciągu 10 lat dochodzi do ich samoistnych opróżnień w 75% przypadków - nie jest to groźne dla zdrowia,a le wymaga kolejnej operacji)  ;
- implanty wypełnione żelem silikonowym - są najpopularniejszymi implantami stosowanymi przez kobiety podczas powiększania biustu. Rzadko ulegają uszkodzeniu - są bardziej trwałe (rzadko dochodzi do wycieku silikonu poza implant), ale w razie pęknięcia konieczna jest operacja, bo silikon nie jest wchłaniany przez organizm ludzki. Nie są przepuszczalne dla promieni roentgena. ;

Podział implantów ze względu na budowę otoczki:
- gładkie - obecnie są rzadziej stosowane ponieważ zdaniem większości chirurgów zwiększają ryzyko  rozwoju torebki włóknistej wokół implantu. Tego typu implanty mogą się lepiej sprawdzić w przypadku kiedy kobieta ma skąpą ilość tkanki podskórnej (pofałdowanie powierzchni implantu gładkiego jest wtedy mniej widoczne),
- teksturowane (o powierzchni porowatej) - teksturowana powierzchnia zmniejsza ryzyko przesuwania się implantu, obecnie są one stosowane najczęściej, rzadziej powodują powstawanie torebki wokół implantu ;
- implanty pokryte powłoką poliuretanową - stosowane coraz częściej, bo pozwalają uzyskać piersi o bardziej naturalnej konsystencji (w dotyku), a ponadto znacznie zmniejszają ryzyko pojawienia się torebki włóknistej wokół implantu;

Podział implantów ze względu na kształt:
- okrągłe - są symetryczne, ale w przypadku dużych implantów nadają mniej naturalny wygląd piersi szczególnie w przypadku kobiet o drobnej, szczupłej posturze (w przypadku implantów o umiarkowanej wielkości wyglądają naturalnie). Mogą być stosowane zarówno pod gruczoł piersiowy jak i pod mięsień piersiowy większy. Tego typu implanty często stosuje się w przypadku piersi płaskich ale nie opadających. Tego rodzaju implanty zazwyczaj wypełnione są płynnym żelem silikonowym, co w przypadku pęknięcia i wycieku wymaga interwencji chirurgicznej. Zaleta: wymagają mniejszego cięcia - ok 3- 4 cm długości;
- anatomiczny (kształt łezkowaty - na przekroju podobny do kropli wody, łagodny górny biegun piersi , mocno zaokrąglony dolny biegun) - nadają piersiom po powiększaniu naturalny wygląd. Najczęściej używane w przypadku asymetrii biustu i opadających piersi. Wprowadzane częściowo pod mięsień. Zazwyczaj tego typu implanty wypełnione są żelem stałym tzn. w przypadku pęknięcia nie powoduje wycieku żelu. Mają jedną wadę, którą jest tendencja do przesuwania się (rotacji) co niestety wymaga chirurgicznej korekty. Implanty anatomicznych powinny mieć otoczkę teksturowaną. Tego typu implanty wymagają dłuższego cięcia - około 4 -5 cm ;

Podział implantów ze względu na profile (stosunek wysokości implantu do średnicy):
- niski;
- średni;
- wysoki;

Każdy implant ma tzw. paszport czyli dokumenty i numer seryjny. Obecnie stosowane implanty silikonowe wypełnione są chemicznie zmodyfikowanym silikonem, co zapobiega jego wyciekowi za torebkę nawet w momencie uszkodzenia implantu.
Stosowane obecnie implanty mają nawet dożywotnią gwarancję tzn. jeśli nie ma żadnych powikłań to nie ma konieczności ich wymiany tak jak kiedyś po okresie 10 lat (ze statystyk wiadomo jednak, że około 30% kobiet musi po około 10 latach taką operację przejść ponownie)

Miejsce wprowadzenia implantu i rodzaje cięć (lokalizacja)

Wybór umiejscowienia implantów jest uzależniony od wielu czynników tj. grubość tkanki podskórnej, budowy latki piersiowej, kształtu i wielkości piersi przed zabiegiem oraz wielkości, kształtu i profilu implantów. W tym przypadku istotny jest też fakt czy kobieta planuje w przyszłości karmić piersią.
Implant można umieścić:
- pod gruczołem piersiowym - między gruczołem piersiowym a mięśniem piersiowym większym, ten rodzaj stosuje się najczęściej w przypadku występowania tendencji do opadania piersi (podnosi i wypełnia piersi);
- pod mięśniem piersiowym - pomiędzy mięśniem piersiowym większym a ścianą klatki piersiowej, nie ma wpływu na karmienie piersią (przy zastosowaniu cięcia podsutkowego). Ta technika wprowadzania implantu jest częściej preferowana ze względu na bardziej naturalny wygląd piersi po powiększaniu oraz mniejsze ryzyko pojawienia się blizny wokół implantu czyli tzw. torebki włóknistej. Ten rodzaj jest wskazany dla kobiet szczupłych z bardzo małymi piersiami, ponieważ mięśnie pomagają zakryć brzegi implantów;
- można połączyć obie techniki i wprowadzić implant częściowo pod mięsień piersiowy większy a częściowo pod gruczoł piersiowy
W zależności od miejsca umieszczenia kształt piersi będzie się nieco różnił.

Lokalizacja cięcia skórnego 
Wiele kobiet obawia się blizn pooperacyjnych. Jednak należy pamiętać, iż wybór miejsca cięcia nie zawsze bywa dowolny. Wybór miejsca cięcia przez który zostaje wprowadzony implant jest uzależniony od pewnych deformacji skóry, klatki piersiowej oraz gruczołu piersiowego.
Istnieją 3 drogi wprowadzania implantu (lokalizacja cięć):
- podsutkowo -  z fałdu podpiersiowego - najbardziej popularne ciecie, blizn ma około 5 cm długości i jest schowana pod piersią, ale przy bardzo sterczących piersiach może się okazać że będzie niestety widoczna;
- wokół brodawki - z cięcia podotoczkowego (okolica brodawki sutkowej)- ten rodzaj cięcia może uniemożliwiać karmienie ze względu na powstanie blizny w gruczole piersiowym. Zaleta - mała widoczność blizny, która przybiera kolor otoczki brodawki, wada - ten rodzaj cięcia ogranicza wielkość wprowadzanej wkładki (implanty nie mogą być bardzo duże);
- z dołu pachowego - blizna po cięciu jest spora i bardziej widoczna, ale nie ma żadnej blizny na piersiach. Ten rodzaj cięcia ogranicza dostęp do miejsca w którym ma się znajdować implant i zwiększa ryzyko powikłań występujących po zabiegu ;

Postępowanie po zabiegu powiększania piersi

Zaleca się pozostanie przez kilka dni w domu. Należy się też zgłosić do kliniki w której wykonano zabieg na zmiany opatrunków (ewentualnie usunięcie drenów). Po 7 - 10 dniach należy zgłosić się na wizytę kontrolną i usunięcie szwów. Przez około 2 tygodnie nie należy korzystać z gorących kąpieli i wizyt w saunie. Przez miesiąc należy ograniczyć aktywność fizyczną i spać na plecach. Po operacji piersi usztywnione są specjalnym biustonoszem, który należy nosić zarówno w dzień jak i w nocy przez okres kilku tygodni (4 - 8 tygodni).

Przeciwwskazania do powiększania piersi i możliwe powikłania po zabiegu powiększania piersi

Jest kilka przeciwwskazań, które wykluczają operacyjne powiększenie piersi. Są to następujące przeciwwskazania:
- niewydolność krążeniowo - oddechowa;
- zmiany w piersiach wykryte podczas USG piersi;
- choroby autoimmunologiczne;
- poważne schorzenia wątroby;
- zaburzenia funkcji nerek;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- choroby układowe (np. cukrzyca);
- zły stan ogólny w którym narkoza jest przeciwwskazana;
- stany zapalne skóry i zmiany ropne na klatce piersiowej;

Możliwe powikłania po operacyjnym powiększeniu piersi (wszczepieniu implantów):
- przez kilka dni może być odczuwalny ból (jest on większy jeśli implant został wszczepiony pod mięsień) i dyskomfort;
- infekcja - zakażenie pooperacyjne;
- krwawienie i krwiak;
- twardość i bolesność piersi spowodowana formowaniem się blizny wokół implantu;
- zwiększona lub zmniejszona wrażliwość skóry i brodawki sutkowej (oraz jej okolicy);
- uszkodzenie implantu - pęknięcie (wymaga powtórnej operacji - usunięcia uszkodzonego implantu i wymiany go na nowy);
- obkurczenie torebki łącznotkankowej otaczającej implant;
- pojawienie się torebki włóknistej wokół implantu;
- przy dużych implantach (300 - 400 ml) po około roku od operacji mogą pojawić się bóle kręgosłupa ze względu na zbyt duży ciężar piersi;
- brak satysfakcji klientki - piersi są zbyt małe lub zbyt duże - wymaga wykonania kolejnej operacji w celu skorygowania rozmiaru;
- asymetria piersi;
- zaburzenia procesu bliznowacenia;
Po każdej kolejnej operacji rośnie prawdopodobieństwo wystąpienia wczesnych i późnych powikłań.

Porównanie metod powiększania piersi (nieoperacyjne i operacyjne). Co należy wziąć pod uwagę?

Czynniki jakie należy wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji jaką metodę wybrać do powiększenia biustu:
- efekt końcowy zabiegu;
- trwałość efektu (czas trwania, utrzymania się);
- rodzaj znieczulenia;
- stopień inwazyjności operacji;
- aktualny stan zdrowia;
- możliwe powikłania;
Oczywiście to co najważniejsze to decyzja o wyborze metody do powiększenia piersi powinna zostać podjęta w pełni świadomie. Należy rozważyć wszystkie wady i zalety poszczególnych metod i dopasować tę która nie tylko będzie najbardziej odpowiednia ale też i najbardziej bezpieczna.

Co wpływa na atrakcyjny wygląd piersi? Małe piersi też mogą być seksowne.

O atrakcyjnym wyglądzie piersi nie decyduje tylko ich wielkość, ale także ułożenie, symetria, objętość, ułożenie na klatce piersiowej i przyleganie do niej oraz to czy ich wielkość współgra z budową całej sylwetki - powinny być proporcjonalne do całej figury. Nie mniejszy wpływ na atrakcyjność ma też sprężystość i jędrność, a także jakość (stan i wygląd) pokrywającej skóry. O atrakcyjnym wyglądzie piersi decyduje też elementy tj. otoczka i brodawka, a dokładniej ich wielkość, kształt, zabarwienie oraz położenie ich we właściwym miejscu. Biorąc pod uwagę dużą ilość elementów jakie wpływają na wygląd biustu oraz ilość ich kombinacji powoduje, że każdy biust jest niepowtarzalny. Jak widać jest wiele elementów decydujących o atrakcyjności piersi więc spokojnie małe piersi wcale nie muszą być mniej seksowne od dużych - często są one bardziej jędrne i mniej podatne na działanie grawitacji co powoduje, że zachowują atrakcyjny wygląd dłużej niż duże piersi.

8 powodów dla których warto mieć małe piersi

1. Są mniej podatne na grawitację - dłużej zachowują jędrność (są sterczące, a nie opadają), a jeśli grawitacja je już dosięgnie to problem jest mniej widoczny.
2. Możesz nosić co zechcesz - nie musisz wcale zakładać stanika. Wybierając stanik masz wszystkie modele do wyboru - od koronkowych, aż po push up. Możesz też nosić topy bez ramiączek, nie musisz się obawiać, że w dopasowanych bluzkach czy koszulach guziki się rozjadą tam gdzie nie powinny. I możesz nosić dekolt w stylu amerykańskim (do pępka).
3. Nie przeszkadzają w uprawianiu sportu - bez obaw możesz biegać, jeździć na rowerze, pływać.
4. Lepsza postawa - nie powodują bólów pleców: kręgosłupa, szyi jak ma to miejsce w przypadku dużych piersi.
5. Przyciągasz właściwych mężczyzn - (należy podziękować naukowcom) z badań wynika, że kobiety z małym biustem są atrakcyjniejsze dla tzw. mężczyzn na poziomie. Badania przeprowadzone przez Psychology Today dowodzą, że mężczyźni o niższych dochodach wolą kobiety z dużym biustem (w oczach tychże mężczyzn duża ilość tkanki tłuszczowej jest atrakcyjniejsza). Zaś z badań przeprowadzonych na University of Westminster wynika, iż mężczyźni wybierający kobiety o biustach dużych szukają kobiet które będą uległe i ciche, no i jeszcze jedno często kobiety o dużym biuście wybierają panowie, którzy szukają następczyni... własnej mamy (a nie każda z nas tego chce). Jeszcze inne badania pokazują, że kobiety o dużym biuście jako atrakcyjniejsze wskazywali mężczyźni którzy byli głodni, zaś najedzeni gustowali raczej w kobietach szczupłych o mniejszym biuście.
6. I to co najważniejsze - satysfakcja w łóżku. Według badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Wiedeńskim duże piersi są o 24% mniej czułe niż małe piersi. Co o tym decyduje? Zawartość tkanki tłuszczowej. Mniejsza ilość tkanki tłuszczowej pozwala na lepsze odczuwanie przyjemności w czasie stymulacji seksualnej.
7. Mając mały biust wyglądamy młodziej!

8. Jest wiele gwiazd z małymi piersiami, które są baaaardzo seksowne! - więc można się z nimi solidaryzować.

Niezależnie od wielkości piersi niezwykle ważne są dwa elementy, a mianowicie właściwa pielęgnacja piersi, która pozwoli nam przez długi czas cieszyć się atrakcyjnym wyglądem piersi oraz profilaktyka piersi, której rolą jest aby nasze piersi pozostały zdrowe (wczesne wykrycie zmian powoduje, że ogromna większość chorób jest całkowicie uleczalna).

Pielęgnacja piersi

Na pielęgnacji piersi składają się zabiegi higieniczne, stosowanie kosmetyków do pielęgnacji biustu oraz zabiegi w gabinecie kosmetycznym (np. różnego rodzaju masaże, peelingi czy maseczki). Oczywiście zabiegi higieniczne są oczywiste - 2 razy dziennie należy myć piersi chłodną wodą (może być myjką, gąbką czy też natryskiem). Raz w tygodniu warto wykonać peeling piersi - najlepiej użyć preparatu stosowanego do peelingu twarzy bo skóra piersi jest bardzo delikatne i można ją podrażnić. Po osuszeniu skóry nacieramy piersi oliwą, lub kremem nawilżającym albo regenerującym ( w zależności od potrzeb) - oczywiście najlepiej stosować kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji piersi. Masujemy bardzo lekko,  ruchem okrężnym od dołu ku górze (masaż można też wykonać natryskiem chłodnym lub o zmiennej temperaturze, do masażu można też wykorzystać kostkę lodu owinięta np. w gazę - zimno pojędrnia).  Latem nie wolno zapominać  smarowaniu dekoltu i odsłoniętej części piersi preparatami z filtrem (najlepiej blokerami). W celu poprawy jędrności piersi warto skorzystać z zabiegów w gabinecie kosmetycznym, które powodują szybszą regenerację oraz przyczyniają się do poprawy wyglądu piersi (pełnych zabiegów kosmetycznych z masażem i naświetlaniami nie stosujemy u kobiet, które są po operacjach usunięcia guzków lub innych zmian w obrębie gruczołu piersiowego). Na taki zabieg składa się zazwyczaj: naświetlanie lampą rozgrzewającą np. Minina czy soluks (około 3 - 5 min po nałożeniu kremu), wykonanie masażu ręcznego oraz masażu elektrycznego tzw. wibratorem lub aparatem do stymulacji (przeciwwskazania do elektrycznego masażu takie jak do innych zabiegów na okolicę biustu plus - choroby serca i układu krążenia oraz wszyty rozrusznik serca), nałożenie odpowiedniego rodzaju maski, wykonanie natrysku lub nawilżanie Vapozonem, w razie potrzeby wykonuje się też galwanizację lub eletrostymulację. Warto szczególnie zadbać o piersi przed planowaną ciążą - poprawić jędrność i elastyczność skóry, zwiększyć jej odporność na rozciąganie. Kosmetyków nie należy nakładać na brodawki sutkowe, a piersi traktujemy bardzo delikatnie aby zbytnio nie naciągnąć delikatnej skóry dekoltu i piersi. Domowe sposoby na pojędrnienie to np. masaż szorstką rękawicą zwilżoną w słonej wodzie lub wodzie z dodatkiem octu (oczywiście później myjemy skórę żelem).
Przeciwwskazaniami do wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych na biust w gabinecie kosmetycznym są:
- stany alergiczne, zapalne, zakaźne i bakteryjne skóry oraz gruczołu sutkowego, w tym owrzodzenia i wyprzenia skóry sutków;
- nieprawidłowości w obrębie brodawki sutkowej;
- wyczuwalne guzki i zgrubienia w gruczole sutkowym;
- znamiona o duże spoistości, gładkie i o ciemnym zabarwieniu;
Jeśli stwierdzone zostały jakiekolwiek nieprawidłowości pacjentka (klientka) powinna zostać odesłana w razie potrzeby do lekarza dermatologa lub ginekologa, opcjonalnie onkologa.
Do pielęgnacji biustu należy też zaliczyć stosowanie (jeśli to konieczne) biustonosza z przewiewnego (oddychającego) materiału. Powinien być ono bardzo dobrze skrojony - powinien podtrzymywać biust od dołu i nie deformować piersi i brodawek. Biustonosz należy zdejmować na noc - nie śpimy w biustonoszu!!! Kolejnym elementem pielęgnacji jest oczywiście samobadanie piersi oraz wykonywanie profilaktycznych badań kontrolnych piersi - należy dbać nie tylko o urodę ale przede wszystkim o zdrowie piersi.
Jak wiemy biust umieszczony jest na klatce piersiowej i aby atrakcyjnie się prezentował należy dbać również o tzw. "otoczenie piersi", bo tak naprawdę wygląd dekoltu, ramion, włosów, pleców czy brzucha, ma istotny wpływ na ich atrakcyjność. Co wiec należy robić? Między innymi dbać i utrzymywać prawidłową wagę ciała, utrzymywać higienę osobistą, aktywność fizyczna - stosowanie ćwiczeń gimnastycznych (np. fitness, stretching, pilates czy np. pływanie), dbanie o zdrową i dobrze wyglądającą cerę, piękne włosy i zdrowe zęby, no i oczywiście utrzymywanie prawidłowej sylwetki i postawy ciała (eksponowanie piersi) - nie garbimy się, bo może o spowodować nie tylko bóle kręgosłupa ale też zapadanie się klatki piersiowej.
Co szkodzi piersiom?
Zaszkodzić piersiom może źle dobrany, niewygodny stanik, gorące kąpiele i częste korzystanie z sauny, opalanie (powoduje fotostarzenie), diety odchudzające (szczególnie te kiedy w krótkim czasie tracimy po kilka a nawet kilkanaście kilogramów), uprawianie dynamicznych sportów (należy pamiętać o dobrym sportowym staniku podtrzymującym piersi), w przypadku dużych piersi niewskazane jest także spanie na brzuchu.

Profilaktyka chorób piersi

Duża cześć głównie młodych kobiet obawia się raka piersi - jest to uzasadnione bo niestety ten rodzaj raka jest najczęściej spotykanym złośliwym nowotworem u kobiet. Jednak jeśli zostanie zdiagnozowany i zoperowany we wczesnej fazie to jest on uleczalny. W 80% przypadków pierwszym jego objawem jest guz, zaś w pozostałych 20% może to być ból, bolesność brodawek sutkowych, wciągnięcie brodawki lub też powiększenie sutka i wydzielina z brodawki. Najlepszym sposobem aby nie dopuścić do rozwoju złośliwego nowotworu jest oczywiście profilaktyka, której najważniejszym elementem wydaje się być samobadanie piersi ( w tym dokładne poznanie i obserwacja swojego ciała). Samobadanie piersi należy wykonywać począwszy od 20 roku życia, raz w miesiącu, najlepiej między 5 a 7 dniem cyklu miesięcznego (licząc od pierwszego dnia menstruacji) - wtedy bowiem piersi nie są obrzęknięte ani obolałe. Zaczynamy od obserwacji tzw. stajemy przed lustrem i dokładnie oglądamy obydwie piersi, porównujemy brodawki sutkowe czy nie są bolesne, wciągnięte, a także czy przy uciśnięciu nie wydobywa się z nich wydzielina. Jeśli mamy taką możliwość to oglądamy piersi w kilku pozycjach - na baczność, z rękami na biodrach, z rękami wyciągniętymi do góry oraz w pozycji pochylonej. Przy podniesionych rękach zwracamy też uwagę na pachy czy jedna nie jest bardziej uwypuklona od drugiej, jeśli coś zauważymy to należy ją dokładniej zbadać przez dotyk. Zmiany, które możemy zauważyć przy obserwacji to: znamiona, guzki, brodawki, naczyniaki, cellulit, zaczerwienienie pewnego obszaru lub całości piersi. Stwierdzone zmiany sytuujemy posługując się metodą "kwadrantów" (kwadranty - górny zewnętrzny i wewnętrzny, kwadranty - dolny zewnętrzny i wewnętrzny) lub "tarczy zegara". Kilka zasad badania: badanie zawsze rozpoczynamy w tym samym miejscu np. na godzinie 12 ej, badamy opuszkami palców ale całą długością palców dotykamy skóry piersi, badamy zawsze kompletnie czyli całe piersi oraz pachy, a oceniamy takie elementy jak miąższ piersi, skórę, wygląd i zachowanie otoczki i brodawki. Badanie dotykiem wykonać można zarówno w wannie, jak i pod prysznicem lub tez leżąc w łóżku (pomocna będzie nam poduszka). Warto zbadać piersi w pozycji leżącej, w przypadku dużych piersi jest to wręcz element niezbędny, bo tylko w takiej pozycji można ocenić dokładne dolne partie piersi.
Jest kilka technik badania dotykiem - można wykorzystać jedną lub dwie z nich:
- technika okrężna małych kółek lub spirali;
- technika okrężna coraz większych kółek;
- technika dużej spirali;
- technika ruchu dłoni po liniach promienistych (odśrodkowa) - dłoń badającej wykonuje małe ruchy okrężne lub spiralne;
- technika małych spirali w kwadrantach;
Jędrność (struktura) piersi powinna być podobna do jędrności rozluźnionego pośladka. Powierzchnia gruczołu piersiowego pod skórą może być: gładka lub gruczołowo ziarnista, rzadko zaś jest gąbczasto - guzkowata. Wyczuwalne w piersi zmiany - przed badaniem należy wprawić rękę dotykając różne elementy ciała: kształt, konsystencja i sprężystość gałki ocznej przypomina torbiele w piersi, wyrostek sutkowy kości skroniowej (skóra nad nim przesuwa się) podobnie wyczuwalne są zazwyczaj łagodne guzy piersi, chrząstka końca nosa (skóra nad nim nie przesuwa się) przypomina złączony ze skórą podejrzany guzek piersi, kostki grochowatej nadgarstka (wśród miękkich tkanek dość głęboko wyczuwalny twardy guz) przypomina gruczolakowłókniaka lub niektóre postaci raka piersi.
Regularne samobadanie piersi umożliwia wykrycie małego guzka, który jest uleczalny i może być wyleczony bez usuwania całej piersi.
Badanie dotykiem zaczynamy od ułożenia całym palców na skórze piersi przeciwnej i należy przesuwać dłoń lekko przyciskając (wykonując jakby głaskanie piersi). Podobne delikatnie gładząc oceniamy otoczkę, zaś brodawkę oceniamy biorąc ją w dwa palce - kciuk i wskazujący. Następnie przechodzimy do badania tkanek położonych głębiej do tego wykorzystujemy jedną z wymienionych wyżej technik - w ten sposób oceniamy też wypustki pachowe piersi oraz pachy.
Jeśli podczas samobadania stwierdzisz jeden z wymienionych objawów jak najszybciej zgłoś się do lekarza:
- powiększenie węzłów chłonnych pod pachą;
- zmiany w kształcie lub ułożeniu piersi;
- zmarszczenie lub zmiana koloru piersi np. pomarańczowe jej zabarwienie;
- wydzielina z brodawki sutkowej (zarówno o charakterze surowiczym jak i zabarwiona krwią);
- guzek lub stwardnienie w piersi, którego konsystencja (spoistość) różni się od otoczenia;

Ból lub tkliwość piersi przy ucisku mogą być różnego pochodzenia - hormonalnego (zmiany zachodzące podczas cyklu), nerwowego czy też mięśniowo - kostno- stawowego. Ból może być też spowodowany stanem zapalnym gruczołu sutkowego lub żył w jego obrębie, mogą go też wywoływać torbiele piersi, łagodne guzki czy też rozszerzenie przewodów mlecznych. Bardzo rzadko rak powoduje bóle piersi we wczesnym stadium zaawansowania.
Zgrubienia piersi zarówno pojedyncze jak i mnogie mogą być objawem mastopatii (zmian włóknisto - torbielowych, nie są one stanem przedrakowym). Ruchome gładkie guzki to zazwyczaj włókniaki, gruczolaki, torbiele, włókniakogruczolaki - czyli zmiany łagodne. O największym ryzyku rozwoju raka świadczą guzki o zatartych granicach, nieprzesuwalne, zwłaszcza te wciągające skórę.
Wyciek z brodawki (mętny, krwisty, mleczny, surowiczy) może być objawem rozszerzenia przewodów sutkowych, brodawczaka, lub raka piersi.
Trudno gojące się owrzodzenie brodawki może być objawem raka piersi (rak Pageta).
Objawem, który zawsze powinien być sygnałem alarmującym jest nieprzesuwanie się skóry nad guzkiem

Od 30 roku życia należy koniecznie raz do roku zgłosić się na badanie piersi do lekarza nawet jeśli nie występują żadne niepokojące nas objawy. Między 35 a 39 rokiem życia kobieta powinna wykonać przynajmniej jedną mammografię, między 40 - 49 rokiem życia mammografię należy wykonywać co 2 lata, zaś po 50 roku życia raz w roku. U młodych kobiet często bardziej wskazane jest badanie ultrasonograficzne USG piersi - ze względu na budowę gruczołową zmiany mogą być lepiej widoczne.

Kalendarz badań piersi dla kobiet w różnym wieku